Veel mensen gebruiken de termen "ZZP'er" en "eenmanszaak" door elkaar, maar er is wel degelijk een verschil.

In dit artikel duiken we in de definities van beide begrippen en bekijken we de belangrijkste verschillen op wettelijk en fiscaal gebied. Ook bespreken we de voor- en nadelen van beide constructies en geven we voorbeelden van beroepen die vaak door ZZP'ers worden uitgeoefend.

ZZP staat voor "zelfstandige zonder personeel".

Een ZZP'er is een ondernemer die zelfstandig werkt en geen personeel in dienst heeft.

ZZP'ers bieden meestal hun eigen arbeid of diensten aan. Denk hierbij aan bijvoorbeeld een freelance journalist, een webdesigner, een consultant of een timmerman.

Het is belangrijk om te onthouden dat "ZZP'er" geen officiële rechtsvorm is. Het is een term die gebruikt wordt om een bepaalde manier van werken te beschrijven. "ZZP" en "freelancer" betekenen in principe hetzelfde voor de Belastingdienst.

Een eenmanszaak is een rechtsvorm waarbij één persoon eigenaar is van een bedrijf. Deze persoon is met zijn of haar privévermogen aansprakelijk voor alle schulden van het bedrijf. Een eenmanszaak kan wel meerdere handelsnamen, activiteiten en locaties hebben.

Het belangrijkste verschil tussen een ZZP'er en een eenmanszaak is dat eenmanszaak een rechtsvorm is en ZZP'er niet.

Een ander verschil is dat een eenmanszaak personeel in dienst kan nemen, terwijl een ZZP'er per definitie geen personeel heeft. Zodra een ZZP'er iemand in dienst neemt, wordt hij of zij een "zelfstandige mét personeel" (ZMP'er).

Zowel ZZP'ers als eenmanszaken moeten zich inschrijven bij de KvK.

Eenmanszaken zijn privé aansprakelijk voor zakelijke schulden. Dit betekent dat schuldeisers beslag kunnen leggen op privébezittingen van de ondernemer als het bedrijf de schulden niet kan betalen.

Voor ZZP'ers die niet als eenmanszaak ingeschreven staan, is de aansprakelijkheid meestal beperkter. Er zijn echter situaties waarin een ZZP'er toch aansprakelijk kan worden gesteld, bijvoorbeeld bij grove nalatigheid of persoonlijke garanties.

Zowel ZZP'ers als eenmanszaken zijn verplicht om een administratie bij te houden die voldoet aan de eisen van de Belastingdienst.

Dit houdt onder andere in dat ze facturen, bonnen en bankafschriften moeten bewaren. Ook moeten ze een overzicht bijhouden van inkomsten en uitgaven. De administratie moet minimaal zeven jaar bewaard worden.

Om in aanmerking te komen voor belastingvoordelen, moeten zowel ZZP'ers als eenmanszaken voldoen aan de definitie van "ondernemer" voor de inkomstenbelasting.

Volgens de Belastingdienst is een ondernemer iemand die:

Zowel ZZP'ers als eenmanszaken betalen inkomstenbelasting over de winst die ze maken. Als ze voldoen aan de criteria van "ondernemer" en aan bepaalde voorwaarden zoals het urencriterium, komen ze in aanmerking voor belastingvoordelen zoals de zelfstandigenaftrek en de startersaftrek.

Het urencriterium houdt in dat de ondernemer minimaal 1225 uur per jaar aan zijn of haar bedrijf moet besteden.

De zelfstandigenaftrek wordt sinds 2021 stapsgewijs afgebouwd. In 2025 is deze aftrek € 2.470. De extra zelfstandigenaftrek voor starters blijft € 2.123.

Gegeven deze fiscale implicaties, is het interessant om te zien welke beroepen vaak door ZZP'ers worden uitgeoefend.

Een eenmanszaak kan worden omgezet in een bv (besloten vennootschap).

Dit kan bijvoorbeeld aantrekkelijk zijn als de onderneming groeit en de ondernemer zijn of haar privévermogen wil beschermen.

Hoewel de termen "ZZP'er" en "eenmanszaak" vaak door elkaar worden gebruikt, is er een duidelijk verschil.

Eenmanszaak is een rechtsvorm, terwijl ZZP'er een manier van werken beschrijft.

ZZP'ers kunnen ervoor kiezen om zich in te schrijven als eenmanszaak, maar dit is niet verplicht. De keuze hangt af van verschillende factoren, zoals de gewenste aansprakelijkheid, de fiscale gevolgen en de persoonlijke voorkeur.

Een belangrijk punt om te overwegen is dat een ZZP'er die als eenmanszaak opereert, meer administratieve verplichtingen en potentiële aansprakelijkheid heeft, maar ook toegang heeft tot meer belastingvoordelen.

Uiteindelijk hangt de beste keuze af van de individuele omstandigheden en prioriteiten. Eenmanszaken bieden meer fiscale voordelen, maar ook meer verantwoordelijkheid, terwijl ZZP'ers meer flexibiliteit genieten, maar mogelijk beperkte toegang hebben tot bepaalde voordelen.